Verslaggeefster Tessa Heerschop achter het stuur
Soms stelt iemand de redactie van Bootblog een vraag, waar we niet direct het antwoord op hebben. Zoals: Waarom zit het stuur vaak rechts bij een boot en niet links zoals in een auto? Een beetje Googlen levert geen bevredigend antwoord op, dus we hebben ons hulpmiddel Facebook ingezet. Vanuit de groepen Scheepvaart als Achterdek kwamen diverse antwoorden.
Zo oppert Jos de Jong: “Je vaart rechts net als op de weg. Vervolgens wil men in een sluis rechts aan leggen. Dit gaat het eenvoudigste als het stuur rechts zit.”
Melvin de Both houdt het erop dat we het stuur rechts hebben door de Vikingen: “De woorden komen waarschijnlijk uit het Oudnoors, de taal die door de Vikingen werd gesproken. Zij stuurden [stýri = stuur] hun overnaadse houten schepen met een roeiriem die altijd aan het rechterboord [borða = plank] was bevestigd. Dat was dus stuurboord. De roerganger, die de riem met beide handen vasthield, stond met zijn rug [bak] naar het linkerboord van het schip, en dat was dus bakboord. Misschien door dit..”
Maar het meest logische antwoord komt van Bert Vanparys: ” Het komt uit Engeland vandaan, portside en starboard, vroeger hing het roer niet achter het schip, maar aan de rechterzijkant, vandaar portside, met links werd steeds tegen de kant aangelegd. Dit zijn van die gebruiken die zo blijven, net zoals de trein ook nog steeds links rijd en niet rechts ook over genomen van de Engelsen die eerder treinen hadden dan wij. Waarom we dan met de auto wel gewisseld zijn is een vraag, want de eerste auto’s hadden trouwens het stuur in het midden.”
Heeft u een beter antwoord? Laat het dan achter in de comments!
4 reacties
Volgens mij is dat van de Vikingen waar en hebben de Engelsen dat ooit overgenomen. Wij Nederlanders gingen, zeker toentertijd, helemaal niets van de Britten overnemen, aangezien ze de vijand waren. De treinen rijden in NL trouwens rechts. Volgens mij rijden ze in België en natuurlijk Groot Brittannië wel links.
De schroef in de meeste boten draait met de klok mee (vanaf de achterkant gezien). Dat geeft de neiging (zeker met klein boten en sterke motors) de Stuurbord kant omhoog te duwen. Om de boot beter te balanceren zit dan de bestuurder (die soms alleen in de boot moet zitten) aan dezelfde kant.
Bovendien, de draairichting van de schroef maakt het ook makkelijker om aan Stuurbord aan te meren. Als de bestuurder (zeker als hij alleen is) op dezelfde kant zit, is het dan makkelijker voor hem lijnen vast te zetten aan de stijger en zo.
Het antwoord is veel simpeler, een boot/schip voert standaard rechterwal, of beter gezegd de boeien liggen aan de stuurboord zijde. Ivm de diepgang is het belangrijk deze rechts te houden en dat kan je beter zien als je aan de rechterzijde van de boot zit om te sturen.
Bij een schip met rechtsdraaiende schroef leg je bij voorkeur aan over bakboord. Je vaart vrij van de steiger of sluiswand en waar je wilt aanleggen geef je een klapje achteruit. Daarmee trekt de kont van het schip door de wielwerking van de schroef naar bakboord en kun je vastmaken. Dan geeft het stuurwiel aan bakboord iets meer overzicht en het scheelt een stukje lopen, afhankelijk van de breedte van je schip. Overigens is plaatsing van het stuurwiel midscheeps ideaal bij smalle doorvaarten.