De Onderzoeksraad voor de Veiligheid is met een opmerkelijke uitspraak gekomen: ‘Aan boord gaan van een zinkend schip is buitengewoon risicovol’. Tja, dat lijkt ons vrij logisch. Enige aanleiding had de raad wel, namelijk het ongeluk met de trainee van de Wylde Swan die vorig jaar het leven liet bij een reddingsactie aan boord van een zinkend schip.
De conclusie van het onderzoek naar het ongeval luidt: ‘Het aan boord gaan van een zinkend schip is in alle gevallen buitengewoon risicovol en moet te allen tijden overgelaten worden aan professionals die ervaring hebben met het bergen van schepen. Alleen indien het noodzakelijk is om mensen te redden die in acute nood verkeren kan overwogen worden om aan boord van een schip te gaan dat dreigt te zinken. Daarbij dient alle beschikbare informatie benut te worden om een volledig beeld te vormen van de situatie, risico’s in te schatten en af te wegen.’
De Onderzoeksraad voor Veiligheid deed onderzoek naar aanleiding van het voorval in de Oostzee op 11 juli 2013, waarbij bemanningsleden van het onder Nederlandse vlag varende zeilschip, Msv Wylde Swan, het Noorse zeilschip Msv Wyvern wilde behoeden voor zinken. Hierbij is een bemanningslid verdronken.
Beide schepen deden mee aan een jaarlijkse zeilwedstrijd van klassieke zeilschepen op het traject van Aarhus (Denemarken) naar Helsinki (Finland) toen de Wyvern in moeilijkheden kwam. Nadat de bemanning van de Wyvern van boord was gehaald door de Zweedse kustwacht, heeft een drietal bemanningsleden van de in de nabijheid varende Wylde Swan gepoogd om het museumschip te redden.
De bemanning had echter geen ervaring met dit soort reddingsoperaties. Uit het onderzoek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid blijkt dat de bemanningsleden de risico’s die verbonden waren aan de reddingsoperatie niet hebben geïdentificeerd. Ook informatie dat de Zweedse reddingsbrigade het mogelijk te riskant vond om aan de redding mee te werken, werd niet goed gecommuniceerd en derhalve niet in de risicobeoordeling meegenomen.
Het is natuurlijk opvallend dat onervaren trainees aan boord van een zinkend schip gaan, maar wellicht moet vermeld worden dat het schip niet snel zinkend was. De opvarenden waren van de Wyvern gehaald door de Wylde Swan en daarna besloot men met drie man aan boord te gaan om de pompen aan te zetten. Op die manier zou het schip drijvend blijven. Opeens zonk het schip alsnog, waardoor is niet bekend, maar gevolg was dat de Wyvern snel naar beneden ging. Twee bemanningsleden van de Wylde Swan wisten zich op tijd in veiligheid te brengen, de derde werd met het schip mee naar beneden gesleurd. Een triest ongeluk, dat wellicht voorkomen was als ze niet aan boord waren gegaan. Maar hadden ze het schip wel gered, dan waren ze de held van de dag. Een lastige kwestie dus. Maar goed, u weet het voortaan: Verlaat op tijd een zinkend schip.
